Ijzertekort, ofwel bloedarmoede, is een aandoening waarbij er niet genoeg zuurstof wordt afgegeven in het lichaam. In uw bloed zit hemoglobine, dit zorgt ervoor dat zuurstof door uw lichaam wordt vervoerd. Om hemoglobine te maken heeft u ijzer, vitamine B12 en foliumzuur nodig. Bij een tekort aan ijzer wordt er niet genoeg zuurstof afgegeven in het lichaam. Als u een tekort aan ijzer heeft, kan dit zorgen voor klachten. In sommige situaties heeft uw lichaam te weinig ijzer, bijvoorbeeld wanneer:
- U een heftige of lange ongesteldheid heeft. Dit is bij vrouwen de meest voorkomende oorzaak.
- U langere tijd kleine beetjes bloed verliest via uw maag of darmen. Dit kan gebeuren zonder dat u het merkt. Bijvoorbeeld door de pijnstillers ibuprofen en diclofenac. Ook bij ziektes als maagkanker komt dit voor. Dit is vaak de oorzaak bij vrouwen en mannen ouder dan 50 jaar.
- U veel bloed heeft verloren door een operatie, bevalling of miskraam.
- U zwanger bent. Dan heeft uw lichaam meer ijzer nodig.
- U te weinig ijzerrijke voeding eet.
- U een ziekte heeft waarbij uw lichaam ijzer niet goed in de darmen kan opnemen.
Om goed behandeld te kunnen worden, is het belangrijk dat de oorzaak voor het ijzertekort wordt achterhaald.
U kunt bij ijzertekort last hebben van de volgende klachten:
- Een moe en zwak gevoel.
- Snel kortademig worden bij inspanning.
- Duizeligheid.
- Het gevoel hebben flauw te vallen.
- Hartkloppingen.
- Zweten.
- Hoofdpijn.
- Oorsuizen.
- Koude handen en voeten.
- Bleekheid.
Als u een ijzertekort heeft, is het belangrijk om via voeding meer ijzer op te nemen. Sommige producten bevatten veel ijzer, zoals:
- Vlees.
- Peulvruchten, bijvoorbeeld bruine en witte bonen, linzen en sojabonen.
- Veel groenten, bijvoorbeeld andijvie, artisjok, broccoli, courgette, doperwten, druivenblad, postelein, tomatenpuree, raapstelen en schorseneren.
- Noten.
- Brood.
- Bepaalde vissen en schaal- en schelpdieren, zoals kabeljauw, haring, sardines, garnalen, mosselen en oesters.
- Gedroogd fruit, voornamelijk abrikozen en vijgen
Ijzer uit dierlijke producten, zoals vlees en vis, wordt beter in het lichaam opgenomen dan ijzer uit plantaardige producten zoals fruit en groente. Als u bij uw eten ook voldoende vitamine C binnenkrijgt, kan de darm ijzer beter opnemen. Vitamine C zit in in (citrus)fruit, groente, aardappelen, kiwi’s, bessen en aardbeien.
Om ijzertekort vast te stellen, zal uw dokter u vragen stellen om dit te achterhalen en een lichamelijk onderzoek uitvoeren. Ook is er een bloedonderzoek nodig. Hierbij wordt bloed afgenomen met een vingerprik of via een ader in de arm. Dit bloed wordt vervolgens gecontroleerd op uw ijzergehalte en indien nodig krijgt u de juiste adviezen om uw ijzerwaarden te reguleren. Als u last heeft van veel bloedverlies tijdens uw menstruatie, kunt u bij de huisarts vragen voor mogelijkheden als een hormoonspiraal of de pil. Dat zou bloedverlies kunnen verminderen. Als u te weinig ijzer heeft, maar wel gezond eet, kan uw huisarts u ijzertabletten voorschrijven. De huisarts schrijft voor hoe vaak u een tablet of drankje moet innemen. Deze moet u in de ochtend innemen, het liefst tegelijk met vitamine C zodat uw darm het ijzer beter op kan nemen. Wel kunt u hierbij bijwerkingen hebben zoals verstopping, maagpijn en zwarte ontlasting.