Een cyste is een holte in het lichaam waarin vocht of lucht zit. Ze worden veroorzaakt door bijvoorbeeld infecties, tumoren of erfelijke aanleg. De cyste veroorzaakt een zwelling, die op zichzelf niet pijnlijk is. Een cyste kan op veel verschillende plekken over het hele lichaam ontstaan. Bepaalde voorbeelden van cysten die vaker voorkomen zijn:
- Eierstokcysten. Hierbij heeft heeft u last van meerdere kleine cysten in de eierstokken.
- Cysten in het longweefsel. Meestal wordt dit veroorzaakt door emfyseem (een vorm van COPD) of door roken. Stoppen met roken is altijd verstandig.
- Dermoidcysten. Dit is een cyste gevuld met hoorn, talg en haren.
- Bijbalcysten. Deze komen voor in de bijbal van de man.
- Bakerse cysten. Dit is een cyste in de knieholte.
- Niercyste. Dit is een cyste in de nier.
- Levercysten. Dit is een cyste in de lever.
- Hoorncyste. Dit komt vaak voor in onder andere de huid.
Over het algemeen ontstaan er geen klachten bij cysten. Soms voelen ze als een rare bult, vooral bij cysten onder de huid of in de borsten. Pas als ze zo groot zijn dat andere weefsels in de knel komen, kun je klachten ervaren.
Een groot deel van de cysten hebben geen behandeling nodig en verdwijnen vanzelf. Wel kunt u de volgende dingen doen om cysten voorkomen:
- Was de handen goed na toiletbezoek, na het tuinieren of buitenspelen en voor het koken.
- Knip uw nagels kort en houd ze goed schoon.
- Was groente en fruit goed.
- Drink alleen gekookt water of water uit flessen.
- Draag een spalkje om de pols en hand rust te geven, bij cysten op de pols of hand.
- Als u te zwaar bent, kan gewichtsafname helpen om de kans op eierstokcysten te verminderen.
Als u vermoedt dat u een cyste heeft, maak dan een afspraak met de huisarts. Cysten kunnen namelijk een uiting van kanker zijn. De huisarts zal door middel van een onderzoek kunnen bepalen of u daadwerkelijk een cyste heeft. Door middel van een punctie kan een cyste worden leeggezogen. Hierbij wordt het vocht uit de holte gezogen door een dunne naald in de cyste te brengen. Dit is alleen nodig als de cyste pijn doet en erg groot is. Na het leegzuigen is er de kans dat de cyste zich opnieuw gaat vullen. In bepaalde omstandigheden wordt er aangeraden de cyste operatief te verwijderen, bijvoorbeeld bij cysten op de eierstokken.
